اختلال بیش فعالی و کمبود توجه (ADHD) چیست و به چه کسانی بیش فعال گفته می‌شود؟
بسیاری از مادران و پدران از این موضوع شکایت دارند که کودکشان شیطنت بسیار زیادی داشته و حالاتی مانند بی قراری و ناآرامی مداوم دارد. به عبارتی کودک بسیار پر تحرک بوده و به طور مرتب در حال فعالیت است.گاهی نیز والدین ،اظهار می‌دارند که کودکشان تمرکز حواس کافی نداشته و یا حتی دچار ضعف زیاد در یادگیری هستند. اینها بخشی از نشانه‌هایی هست که می‌تواند منجر به تشخیص بیش‌فعالی در کودک شما گردد.
نشانه‌ها و ویژگیهای بیش فعالی/کمبود توجه :
کمبود توجه و تمرکز، پرتحرکی، رفتارهای ناگهانی و غیر قابل پیش بینی، تمایل به رفتارهای پرخطر،کم خوابی و بی قراری از بارزترین نشانه‌های کودکان بیش فعال است. از دیگر نشانه‌ها می توان به موارد دیگری همچون رشد نامناسب و مشکل در حوزه رفتاری، اجتماعی، شناختی، تحصیلی و هیجانی اشاره کرد.
سن تشخیص بیش فعالی :
بیش فعالی در کودکان در سنین مختلفی اتفاق می‌افتد، ولی معمولا شروع آن قبل از ۷ سالگی است. هرچند در مواردی شاهد بروز بیش فعالی در سنین بالاتر نیز هستیم. از آنجایی که این اختلال با عدم تمرکز و بی توجهی همراه است، در دوران مدرسه و یادگیری بیشترین نمود خود را نشان می‌دهد، و متاسفانه همین تشخیص دیر هنگام در اثر سهل انگاری والدین، عامل اصلی ایجاد مشکلات تحصیلی بلند مدت در این گروه از افراد می‌باشد.
پیامدهای عملکردی و رفتاری اختلال بیش فعالی :
بارزترین پیامد این اختلال در سنین پایین‌تر، افت عملکرد تحصیلی، طرد از محیط مدرسه و اجتماع و اختلال سلوک می‌باشد. در بزرگسالان نیز این اختلال سبب بروز مشکلاتی در رابطه با شغل، وقوع بیکاری، ،مشکلات ارتباطی، تصادفات و تخلفات رانندگی، اختلال سو مصرف مواد، اختلال شخصیت ،تعارضات شغلی-زناشویی و چاقی می‌شود.
درمان بیش فعالی :
برای درمان اختلال ADHD روش‌های متنوعی از جمله روش‌های دارویی و غیر دارویی وجود دارد. بسته به شرایط بیمار و متناسب با نوع درمان، بسیاری از علائم و مشکلات بیش فعالی قابل درمان و کنترل می‌باشد. روش درمانی می‌تواند درمان دارویی به تنهایی تا ترکیبی از اقدامات دارویی با درمان های غیر دارویی باشد. درمان‌های غیر دارویی این بیماری عبارتند از: نوروفیدبک، توانبخشی شناختی، درمان شناختی-رفتاری، بازی درمانی، خانواده درمانی، آموزش مهارتهای اجتماعی و آموزش مدیریت زمان. همچنین در این نوع فرایند‌های درمانی، برنامه‌های تربیتی ویژه‌ای متناسب با نیازهای کودک ارائه می‌شود.
توجه فرمایید که تشخیص اختلال بیش‌فعالی تنها از طریق بررسی‌های بالینی و انجام یک سری از ارزیابی‌ها و آزمایشات زیر نظر روانپزشک امکان‌پذیر می‌باشد. بدین منظور، می‌توانید پرسشنامه ذیل تحت عنوان پرسشنامه ۲۶ سوالی کانرز را تکمیل نمایید. در صورت مشاهده علائم بیش‌فعالی، می‌توانید با مراجعه به روانپزشک، از وجود اختلال یا بررسی دقیق مساله مطلع شوید.